Waarom wij vrouwen niet snel associëren met de wetenschap

Doortje Briedé

29-05-2015 13:08

Van een klassieke rolverdeling kun je in Nederland allang niet meer spreken. 65 procent van de vrouwen werkt, 53 procent is economisch zelfstandig. (Ter vergelijking: bij de mannen werkt 78 procent en is 73 procent economisch zelfstandig.) Maar in de wetenschap blijven vrouwen achter. Tenminste, als wij onze eigen vooringenomenheid moeten geloven. Een onderzoek van de Amerikaanse Northwestern-universiteit concludeerde dat wij Nederlanders het snelst geneigd zijn een mannelijk stereotype te associëren met een wetenschapper.
De onderzoekers verzamelden data onder 350 duizend mensen in 66 verschillende landen. De hamvraag: waar op de wereld is de wetenschap slachtoffer van stereotypering? Nederland kwam als beste (lees: slechtste) uit de test. Ironisch genoeg bleek dat ook in het liberale Denemarken en Noorwegen een wetenschapper (voornamelijk uit de wiskunde en fysica, geesteswetenschap is niet meegenomen in het onderzoek) al snel wordt gelinkt aan het mannelijk geslacht. Hongarije en Vietnam staan respectievelijk op de tweede en derde plaats van de lijst. De landen waar vrouwen juist aan de wetenschap worden gekoppeld zijn: Kroatië, Spanje, Portugal en de hekkensluiter: Macedonië.
Lees verder op hpdetijd.nl

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

01-06-2015 13:53

'Nog veel seksisme in de wetenschap'
Vrouwen hebben in de wetenschap minder kans op promotie dan mannen. Dat stellen vier vrouwelijke hoogleraren die zich Athena's Angels noemen. Veel mensen denken dat vrouwen en mannen gelijke kansen op succes hebben in de wetenschap, maar in de praktijk blijkt dat vrouwen anders worden benaderd en behandeld dan mannen, zeggen de vrouwen.
Van de afgestudeerden aan universiteiten is 54 procent vrouw, van de hoogleraren maar 16 procent.
De vier hebben het tot hun missie gemaakt om vrouwen en mannen werkelijk gelijke kansen te bieden op een loopbaan in de wetenschap, schrijven ze op de website Athena's Angels, die ze vandaag hebben gelanceerd. Op de site geven ze informatie en advies over seksediscriminatie.
De hoogleraren werken aan de universiteit van Leiden. Hun vakgebieden zijn Griekse Taal- en Letterkunde, Diversiteit in Opvoeding en Ontwikkeling, Psychologie van de Organisatie en Neurocognitieve Ontwikkelingspsychologie.
Lees verder op nos.nl

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

05-06-2015 14:27

Athena's Angels kunnen ons echt redden van seksisme
Goed nieuws voor het net opgerichte Athena’s Angels – de vier hoogleraren die zich inzetten om seksisme in de wetenschap aan de kaak te stellen: uit onderzoek blijkt dat bewustwording het beste wapen is tegen seksisme. En dat is precies wat deze vrouwen doen.
Want volgens de hoogleraren is seksisme de oorzaak dat vrouwen zo moeizaam carrière maken in de wetenschap. Hoewel er ongeveer evenveel mannen als vrouwen beginnen aan een universitaire studie – en iets meer vrouwen die afmaken – gaat het na het afstuderen bergafwaarts met de vrouwen in de wetenschap. Van de promovendi is 44 procent vrouw, van de universitair docenten 35 procent, van de universitair hoofddocenten 22 procent en slechts 16 procent schopt het tot hoogleraar.
En dat heeft te maken met het beeld dat we hebben van de wetenschapper: een blanke man. Dat vrouwen ook hoogleraar kunnen zijn, zorgt daarom voor verwarring. In NRC.next vertellen de hoogleraren dat ze geregeld in briefwisselingen als man worden aangesproken en in face-to-face contact als ‘jongedame’ in plaats van ‘professor’. Het is per ongeluk en lijkt onschuldig, want iedereen vindt natuurlijk dat vrouwen hoogleraar mogen worden. Er is over het algemeen geen sprake meer van regelrecht seksisme. Maar onbewust gaat er toch iets mis.
Lees verder op opzij.nl

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

22-06-2015 13:24

'Bonte Vrouwen' over promovendus Nora Asrami en hoogleraar Elies van Sliedregt
Hoogleraar word je niet zomaar. Voor deze prestigieuze functie moet je heel wat in huis hebben. Daarin doen vrouwen niet onder voor mannen. Toch is slechts 1 op de 7 hoogleraren een vrouw.
Hoogleraar Rechtsgeleerdheid Elies van Sliedregt (VU) vermoedt dat mindbugs als ‘onbewuste voorkeuren’ een rol spelen. De elegante Elies van Sliedregt is niet de huiskamergeleerde die je bij deze functie verwacht. Ze is een inspirerend voorbeeld voor menig vrouwelijke student. De vrouwen moeten volgens haar de studeerkamers uit komen. ‘De boer op en jezelf in de kijker spelen.’ De promovendus Nora Asrami houdt zich bezig met de ontwikkeling van de islam onder Nederlandse jongeren. Een mooi thema om jezelf mee te profileren. Elies leert Nora de fijne kneepjes.
Lees verder op tv-visie.be

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

02-07-2015 14:45

5 dingen die je nog niet wist over seksisme
Dat Tim Hunt een seksist is die je maar het best keihard kunt uitlachen, wist je vermoedelijk al, maar wist je ook dat dat soort types onschadelijk zijn of dat bedrijven met een diversiteitsbeleid juist meer discrimineren?
Voor onze gemoedsrust was het misschien prettig dat de hele wereld heen viel over Nobelprijswinnaar Tim Hunt die met droge ogen beweerde dat vrouwelijke wetenschappers eigenlijk maar lastig waren in laboratoria omdat ze verliefd op je werden of gingen huilen bij kritiek. Maar je kunt ze beter zo hebben: openlijk seksistisch. Impliciete seksisten – daar heb je pas een kluif aan. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen bij openlijk seksisme (bijvoorbeeld: vrouwen kunnen dit werk niet) in opstand komen. Bij impliciet seksisme (vrouwen zijn veel empathischer en communicatiever dan mannen, bijvoorbeeld) gaan vrouwen aan zichzelf twijfelen in plaats van aan de seksist. En dat pakt slechter uit voor vrouwen.
Lees verder op opzij.nl
BEELD CREDIT: METHODSHOP

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

12-07-2015 12:18

Aantal vrouwelijke hoogleraren bij Radboudumc blijft beperkt
Het aantal vrouwelijke hoogleraren bij het Radboudumc in Nijmegen blijft beperkt. Terwijl er allerlei maatregelen zijn getroffen om het benoemen van vrouwen te stimuleren.
Vorig jaar, zo staat in het jaarverslag, was de aanwas 1 vrouw. Daarmee kwam het aantal vrouwen op 25 van de 143 hoogleraren (17 procent).
Lees verder op gelderlander.nl

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

17-09-2015 21:27

Vrouwen in de wetenschap: vooroordelen floreren
Wat zijn de oorzaken van de ongelijkheid waar vrouwen in de wetenschap mee te maken hebben en tegen welke beperkingen lopen zij op in hun professionele carrière?
Die vragen werden beantwoord tijdens een persconferentie van de Fondation L'Oréal over #ChangeTheNumbers. Daarbij werden de resultaten onthuld van internationaal onderzoek in samenwerking met Opinion Way. David Macdonald, Directeur Filantropie van For Women in Science, benadrukte tijdens de persconferentie dat men over het algemeen niet beseft hoe diep de vooroordelen nog zijn geworteld, in deze tijd waarin slechts 30 procent van alle onderzoekers een vrouw is.
Om meer informatie aan dit onderzoek toe te voegen, heeft de Fondation L’Oréal ook onderzocht wat de persoonlijke ervaringen zijn van de vrouwelijke wetenschappers die door deze stichting zijn beloond met een prijs of een beurs. Zo had de stichting de eer om Elizabeth Blackburn, winnares van de L’Oréal-UNESCO For Women in Science Prijs en van de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde 2009, te mogen ontvangen in de hoedanigheid van woordvoerster over dit onderwerp. Zij vertelde hierover: “Zelf heb ik tijdens mijn hele carrière tegen vooroordelen moeten vechten. Het lijkt me nu van groot belang om deel te nemen aan deze beweging om percepties duurzaam te veranderen.”
Lees verder op managersonline.nl

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

22-09-2015 14:30

Vrouwen krijgen minder onderzoeksbeurzen dan mannen
Vrouwen krijgen minder vaak een zogeheten Veni-beurs (voor pas gepromoveerde onderzoekers) van wetenschapsfinancier NWO dan mannen, terwijl de onderzoeksvoorstellen van mannen en vrouwen als even goed worden beoordeeld. Van de Veni-aanvragen van mannen wordt 17,7 procent gehonoreerd, tegenover 14,9 procent van de aanvragen van vrouwen.
Dat blijkt uit onderzoek dat sociaal psychologen Romy van der Lee (Universiteit Leiden) en Naomi Ellemers (Universiteit Utrecht) hebben uitgevoerd in opdracht van NWO, die streeft naar gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Ze keken naar Veni-aanvragen van 2.823 onderzoekers in 2010-2012. Vooral bij geneeskunde en bij aard- en levenswetenschappen, gebieden waar al relatief veel vrouwen werken, was het verschil groot. „Dan hebben mensen het idee dat ze er niet meer op hoeven te letten”, zegt Van der Lee. Het onderzoek wordt deze week gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS (early edition, online).
Vrouwen worden nog steeds gediscrimineerd in de wetenschap: ze worden minder competent gevonden dan mannen, krijgen minder snel een vaste aanstelling, minder salaris voor hetzelfde werk en (dus ook) minder makkelijk onderzoeksgeld. Vrouwelijk talent lekt mede daardoor weg uit de wetenschap; in Nederland is slechts 16 procent van de hoogleraren vrouw. Beurzen voor jonge onderzoekers zijn cruciaal bij het behouden van vrouwelijk talent, schrijven Van der Lee en Ellemers, omdat ze de gehonoreerde vrouwen kunnen helpen bij onderhandelingen over onderzoeksfaciliteiten, salaris en promoties.
Lees verder op nrc.nl

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

25-09-2015 10:17

Minder beurzen voor vrouwen
Vrouwelijke onderzoekers krijgen minder vaak onderzoeksbeurzen dan mannen. Dat publiceerden psychologe Romy van der Lee en haar net naar Utrecht vertrokken professor Naomi Ellemers op de website van het Amerikaanse wetenschapsblad PNAS.
Wie een carrière als wetenschappelijk onderzoeker ambieert, zal op een gegeven moment een onderzoeksbeurs binnen moeten halen. Subsidieverstrekker NWO verdeelt in Nederland zo’n 600 miljoen euro aan zulke beurzen. In het PNAS-artikel keken Van der Lee en Ellemers naar de zogeheten Veni’s, NWO-beurzen voor vers gepromoveerden die dus nog relatief aan het begin van hun carrière staan. Daar zijn er relatief veel van, zo’n 150 per jaar. Dat zorgt ervoor dat je er goed statistiek op kan bedrijven, en ook kan kijken of er per vakgebied verschillen optreden.
Wie al vroeg zo’n beurs scoort, staat zekerder in zijn of haar carrière. Als vrouwen bij zo’n eerste beursaanvraag vaker achter het net vissen, worden de ongelijkheidsproblemen verderop alleen maar erger. NWO had het idee dat hier iets niet goed ging, en vroeg Ellemers om het eens uit te zoeken; het PNAS-paper is daarvan het resultaat.
De psychologen bekeken 2823 subsidieaanvragen, waarvan er 467 werden toegekend. 42,1 Procent van de aanvragers was vrouw, maar bij de uitreikingen ligt dat percentage lager: 37,9. Van de aanvragende vrouwen krijgt 14,9 procent een beurs, en van de mannen 17,7. Dat is opmerkelijk, want de beoordelende comités vonden de voorstellen van mannen en vrouwen even goed. In een reactie op de uitkomsten kondigde NWO aan dat ze snel uit gaat zoeken hoe discriminatie bij beursuitreiking tegen te gaan.
Lees verder op mareonline.nl

Doortje Briedé-Bultman
Doortje Briedé

08-10-2015 21:53

Zo kom je er als vrouw in de wetenschap
Leuk feitje voor bij de koffieautomaat vandaag: de Nobelprijs voor Scheikunde die vandaag in Stockholm wordt toegekend, ging tussen 1901 en 2014 slechts vier keer naar een vrouw. De laatste keer dat een vrouw hem won is zes jaar geleden.
Het is één van de vele voorbeelden van de problemen die vrouwen in de wetenschap ervaren. Hoewel er ongeveer evenveel mannen als vrouwen studeren, was vorig jaar slechts 17 procent van de hoogleraren in Nederland een vrouw. Daarmee is Nederland één van de slechtste kindjes van de Europese klas.
En dan maken vrouwen ook nog eens minder kans op de Veni-beurs van NWO, zo bleek uit onderzoek van diezelfde Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De studie werd vrijwel meteen onder vuur genomen door statistici, maar dat vrouwen het vaak niet aan de wetenschappelijke top redden, staat buiten kijf.
Folia vroeg een aantal Veni-laureaten van de UvA hoe zij het hebben aangepakt. Met deze tips sleep je die Veni ook zonder Y-chromosoom in de wacht.
Lees verder op folia.nl

Doortje Briedé-Bultman